„W PEWNYM MIASTECZKU NA KRESACH”

Wykonawcy:
Zespół muzyki tradycyjnej
w składzie
Katarzyna ANDRZEJOWSKA de LATOUR  – cymbały, skrzypce, lira korbowa
Ewa GROCHOWSKA  – śpiew, skrzypce
Agata HARZ  - śpiew, bębenek obręczowy
Jurij PASTUSZENKO – gitara, buzuki, śpiew

Widzami koncertu, który odbył się 21 listopada na sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej im. C. K. Norwida w Dąbrówce, byli uczniowie tej właśnie Szkoły oraz  młodzież gimnazjalna ze Szkoły im. T. Kościuszki w Dąbrówce. Wysłuchali oni programu poświęconego muzyce ludowej in crudo, a więc w jej niestylizowanej, najwierniejszej postaci, znany i lubiany przez szkolną publiczność zespół PIES SZCZEKA zaprezentował folklor muzyczny Kresów dawnej Polski.

Ukształtowały go rozmaite tradycje i wpływy: słowiańskie, żydowskie, litewskie i cygańskie. Liryczne ballady, pieśni, tańce i ciekawe instrumenty wielokulturowego pogranicza złożyły się na barwny spektakl, którego sceną było niezwykłe miasteczko z końca XIX stulecia.

„Kresy” to pojęcie stosunkowo świeżej daty. W 1807 odnotował je Samuel Linde w Słowniku Języka Polskiego jako określenie ziem oddzielających hordy tatarskie od Rzeczypospolitej, oparte o rzeki Dniestr i Dniepr. Do języka potocznego wprowadził je Wincenty Pol w poematach Pieśń o ziemi naszej. Po II wojnie światowej pod tym pojęciem zaczęła funkcjonować całość ziem położonych za liniami wykreślonymi przez Hitlera, Ribbentropa z Mołotowem i Stalina z Rooseveltem. To na Kresach ukształtował się polski strój narodowy i kanony polskiej szermierki, na wschodnich rubieżach wykuwało się legendarne polskie męstwo, będące walorem nie tylko wojskowych, lecz także kobiet i dzieci. W atmosferze Kresów rozgrywa się Pan Tadeusz Adama Mickiewicza i Trylogia Henryka Sienkiewicza. Z Kresów pochodzi to, co najbardziej kojarzy się z polskością, co dla niej charakterystyczne i znamienne.

W czym wyraża się odrębność muzyki kresowej? Jakie cechy świadczą o jej wyjątkowej atrakcyjności? Poszukując odpowiedzi na powyższe pytania przywołano pieśni ludowe o różnej proweniencji, tak polskie pieśni religijne śpiewane z towarzyszeniem liry korbowej, jak i żydowskie tańce czy litewskie sutartines – najstarsze znane pieśni żniwne.

W programie dla najmłodszych słuchaczy umieszczono dwie piosenki, wyliczanki, muzyczne gry i zabawy ich rówieśników z kresowych wsi i miasteczek. To one opowiedziały o życiu na Kresach, zaprowadziły na jarmark, wesele, do kościoła i na rozległe, zielone pola.